Het zogenoemd ‘Masterplan NieuwZuidplasPolder’ verdient meer aandacht dan losse berichten op Facebook te plakken en vervolgens  reacties willen ontketenen van reaguurders die zich nauwelijks verdiepen in de materie. Ook social media-land Nesselande kent zo zijn lokale versie van GeenStijl dat de mooie wijk aan de plas spijtig een onwerkelijk imago heeft meegegeven.

Zo kent elke wijk of dorp zijn laaggelegen issues. Waar het winkelcentrum Nesselande leegloopt –  en het eigen strand door de lokale GeenStijl als ‘no-go-area’ is geframed -, is het shoppen, recreëren en de horeca in het Vijfde Dorp, ook voor Nesselanders een welkome uitvalsweg.

Voetbal

Met 20.000 inwoners verdient het Vijfde Dorp ook een eigen voetbalclub, menen wij, en ook dat biedt kansen voor sportieve Nesselanders. De verkeersissues blijven echter een grote hobbel voor woon-werk plezier. Met de reeds massaal aanwezige huurscooters bij metro en strand Nesselande, is het binnen vijf minuten naar het brede strand van het Vijfde Dorp aan de Rotte brommen en ook dat is aanlokkelijk. Op een steenworp van de mooie, lange Rotte kun je een bootje huren en in de avond nog even naar een club of dancing in Zevenhuizen. Iets dat Nesselande niet kan bieden.

De overgebleven winkelruimte aan het strand Nesselande zou omgetoverd kunnen worden tot luxe strandappartementen waar veel vraag naar is. De horeca in Nesselande kent vooral op zomerse dagen zeker wel een rol van betekenis, maar zal de komende jaren moeten vechten voor hun bestaan.

Wij zijn ingelezen

Wij kennen de plannen, kennen Zuidplas zeer goed, kennen raadsleden, kijken genuanceerd naar de situatie. Zo zou er bij een juiste dialoog tussen bestuurlijke partners van Zuidplas zou er – economisch gezien- een fantastisch ‘Groen Randstad in de polders’ kunnen ontstaan met een mix van laaggelegen polderlandschap, landelijk wonen en werken. Rotterdam-Waddinxveen-Zuidplas, provincie en Rijkswaterstaat, moeten gedegen samenwerken om een gestructureerd milieu- en mobiliteitsdrama te voorkomen. In de praktijk mixen de randgemeenten al op gebied van sport, horeca en meer voorzieningen.

De buren van Zuidplas zetten in op een bouw van 8.000 woningen. Dit lijkt teveel. Het aantal was reeds duidelijk, de locatie was reeds heel lang geleden voorbestemd. Van de beoogde 8.000 woningen bestaat ongeveer de helft uit betaalbare huur- en koopwoningen. Tijdens de diverse consultatierondes voor het Masterplan was er vanuit Zuidplas enigszins weerstand tegen het toenemend verkeer resulterend van de ontwikkeling. Gemeente Zuidplas schrijft in het participatieplan: ‘Daar is veel mogelijk rekening mee gehouden wordt. Ook kunnen we toenemend (bestemmings)verkeer niet uitsluiten. Mensen moeten immers naar hun woning of werk in het dorp kunnen komen. We zetten in op openbaar vervoer, goede fietsverbindingen en adequate autoverbindingen. Dat het drukker wordt op de omliggende wegen erkennen wij ook. Daarom hebben we ook rekening gehouden met maatregelen op provinciale wegen om de doorstroming te bevorderen.’ Spijtig lezen wij in het beoogde Masterplan niets anders dan dat een verbreding van de N219 een wens zou moeten zijn. Een N219 die reeds voor de bouw van een vijfde dorp in de polders overbelast en bij een ongeluk de gehele polder afsluit richting de A12 en A20.

Het andere deel valt onder het hogere segment huur- en koopwoningen. De NieuwZuidplaspolder.nl zegt:

Zo garanderen we voor ieder wat wils. Daarvan bouwen we circa 4.500 woningen als dorpskern op de kreekrug en later nog eens 3.500 woningen direct aangrenzend aan de dorpskern.

Woningen bouwen in een nieuw, vijfde dorp – waarbij de naam middels een prijsvraag   bekend wordt gemaakt – en met de 8.000 extra woningen betekent dat ongeveer tussen de 10.000 en 20.000 woningzoekenden tussen het oude Zevenhuizen de wijk Nesselande worden verwelkomd. Met een 1,3 ratio op 8.000 huishoudens zouden dit ruim 10.000 voertuigen zijn. Waar bij de eerste oplevering van Nesselande juist het aantal voertuigen per woning is gegroeid door een nog maar povere openbaar vervoer-verbinding, zouden 15.000 voertuigen realistisch kunnen zijn bij het nog te bouwen Vijfde Dorp in Zuidplas. U leest hier ‘zouden… voertuigen… realistisch kunnen zijn’. Wie zijn huiswerk doet – en de massa aan plannen, concepten, aangepaste plannen en zogenoemde ‘participatieplannen’ bekijkt -, ziet dat het Masterplan spijtig geen rekening houdt met de inbreng van partners en verontruste bewoners in Zuidplas. Zo spreken de plannen van de gemeente juist de participatie en wensen van de bewoners tegen, citaat PARTICIPATIE MASTERPLAN MIDDENGEBIED ZUIDPLASPOLDER (in het plan wordt geen datum genoemd, dus geen bronvermelding met datum publicatie):

Daarbij heeft u aandacht gevraagd voor het zo veel mogelijk beperken van (de effecten van) toenemende verkeersoverlast en meer kansen voor langzaam verkeer, zoals fietsers. Dat is de visie die u als bewoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties hebben meegegeven voor de uitwerking van het masterplan. En dat is de visie die we willen realiseren voor het unieke polderlandschap rondom het nieuwe dorp. Het groene, landschappelijke karakter van het gebied staat voorop.

Dit bleek tevens tijdens de bewonersavond op 15 april 2021 waar geen oplossing voor de verwachte fileproblemen is gepresenteerd. Wellicht toch wel deels, zo zegt het participatieplan dat diverse malen alleen maar over een aansluiting op de A20 spreekt:

Samen met Rijkswaterstaat kijken we naar een goede aansluiting op de A20 en de A12, met carpoolmogelijkheden. Daarnaast zoeken we ook kansen om het autoverkeer te verduurzamen, door bijvoorbeeld deelmobiliteit te stimuleren
en ervoor te zorgen dat er voldoende laadpalen voor elektrische auto’s zijn.

Wie het principe van carsharing kent, weet dat niet niet voor een verlaging van de filedruk zorgt, maar dat dit wellicht voor minder auto’s voor de deur zorgt, zoals dit massaal in Amsterdam gebeurt.

‘Zuidplas luistert niet naar haar bewoners’

Als we de genoemde plannen echt bestuderen, hebben de bewoners van Zuidplas de gelijke zorgen als bijvoorbeeld de bewoners van Nesselande en die uit Waddinxveen. Waar de NRC april 2021 nog enorme fietsafstanden naar het station van Nieuwerkerk aan den Ijssel berekent (bijna 30 minuten voor een geoefend fietser) en helaas verkeerd zit met de afstand naar station Gouda, dat een stuk verder ligt dan Nieuwerkerk aan den Ijssel, is de krant het station Waddinxveen vergeten dat is gelegen aan aan de spoorlijn Gouda – Alphen aan den Rijn in Waddinxveen. Ook zit spijtig de NRC scheef waar het gaat om de regie, citaat: ‘De gemeente Zuidplas toont lef door de regie voor de ontwikkeling van het nieuwe ‘Vijfde Dorp’ in eigen hand te nemen.’ Ze zitten scheef aangezien dezelfde NRC begin 2020 onderbouwd aangeeft dat bouwplannen een lokaal besluit vormen en dat dit geen besluit is van de staat. Zuidplas mag dus blijkbaar de regie pakken, maar heeft wel goedkeuringen vanuit de omgeving nodig.

Het moet een trigger zijn geweest voor dorpen om eens goed zelf die regie in handen te nemen en massaal te gaan bouwen binnen het nationale plan van de 1 miljoen woningen. Het punt dat de NRC met experts aansnijdt over de uitdaging van waterhuishouding van het zeer laag gelegen Zuidplas met haar Zuidplaspolders, is een punt van aandacht en kent in Gouda diverse voorbeeldcases.

Waddinxveen is geen Zuidplas, maar kan de bussen uit het Vijfde Dorp vermoedelijk niet weren als ook het komend sluipverkeer richting een N11 niet. Ook ligt het genoemde treinstation niet aan een gewenst verbinding om als alternatief te zien voor het naar werk rijden in Den Haag of bijvoorbeeld Rotterdam. Wil je naar Gouda en geen files? Dan zou een binnendoor door Zevenhuizen, het parkeren op Waddinxveen CS en dan een bommel naar Gouda een groene oplossing zijn.

Iets zeer opmerkelijks, is de angst van bewoners uit Zuidplas voor langszaam verkeer. Langzaam verkeer bestaat uit onder ander fietsers – en ook wandelaars – die wij bijvoorbeeld op een rotonde voorrang dienen te geven. Waar tijdens de infoavond in april 2021 de gemeente aangeeft dat juist een rotonde het verkeer vanuit de A20, Nesselande, Vijfde Dorp en Zevenhuizen goed geleid gaat worden door snelle rotonde’s, zou dit weleens een grote issue kunnen zijn aangezien juist het masterplan inzet op fietsende bewoners in en uit het komende Vijfde Dorp.

Het Vijfde Dorp gokt op fietsers, deelauto’s en carpoolers

Het plan wil zoveel mogelijk gebruik maken van de bestaande stationsknopen rondom het Middengebied om deze optimaal te kunnen ontsluiten voor de fiets, dit is dus een focus op veel langzaam verkeer dat wij op dijken bij rotondes richting de snelweg en in het dorp veel gaan tegenkomen. Iets dat juist de bewoners van Zuidplas willen zien te voorkomen omdat dit de doorstroom enorm vertraagt.

Naast goede fietsverbindingen met metrostation Nesselande en R-netstation Triangel (Waddinxveen, red.) via de Zuidelijke Dwarsweg, zetten zij in op goede verbindingen vanuit het Middengebied naar treinstation Nieuwerkerk aan den IJssel. Zit zou een (H)ov-lijn tussen station Nieuwerkerk aan den IJssel en/of station Gouda, met een bushalte op loopafstand van het dorpscentrum moeten gaan worden. Zoals eerder uitgesproken staan ook deze bussen in de spits in de lange files, tenzij de overvolle en populaire sluiproutes een busbaan krijgen. Over de mogelijkheden en routes van een nieuwe buslijn door het Middengebied gaat de gemeente in gesprek met regionale vervoerders.

Vrachtverkeer wordt geweerd: ‘Middelweg als vluchtroute?’

Citaat partipicatieplan Zuidplas:

Het vracht- en landbouwverkeer: Vrachtverkeer wordt geweerd uit het dorp,
uitgezonderd bestemmingsverkeer voor de bevoorrading van winkels, bedrijven
en woningen. Landbouwverkeer rijdt vooral in het buitengebied.

[UPDATE Middelweg vermelding 19 april 2021]

Landerijen blijven bereikbaar voor deze voertuigen, zegt het plan. Dit betekent in de praktijk een drukke Middelweg (die loopt van Moordrecht tot en met Zevenhuizen-Oud verlaat) en aangelegen dijkjes die het Vijfde Dorp en een deel van Zuidplas wil gaan bevoorraden. Daarbij moet het ook Zuidplas zijn opgevallen dat er bij Bleiswijk aan en rondom de A12 een gigantische bouw van logistieke bevoorrading verrijst die voor veel vrachtverkeer zorgt. Ook lijkt dit plan bijvoorbeeld het bedrijvenpark Zevenhuizen te gaan isoleren.

Meedenken om ‘geïsoleerd wonen in de polder’ te voorkomen

Om met car-sharing verkeersdrukte uit de weg te gaan, is een mooie, groene ambitie. Dat het met deze aantallen niet veel zoden aan de dijk zal zetten, tonen veel liggende cases aan. Ook de carpoolplek Moordrecht – die flink wordt gepromoot in Zuidplas – kent niet meer dan twee soms drie deelnemers op een dag. Ook Nesselande heeft getracht met campagnes de inwoners op de (elektrische) fiets of scooter te krijgen. Kritisch zijn is makkelijk, dat weten wij, daarom denken wij als goede buren graag mee. Zeker. We blijven wel kritisch op basis van de liggen plannen en participatie van de eigen inwoners van Zuidplas. We betreuren natuurlijk dat de omgeving ‘ Zuidplaspolder’ in geen enkel plan reële aandacht krijgt. Maar het feit is dat bewoners uit Zuidplas serieuze issues hebben aangegeven, zoals de fileproblemen, het dichtslibben van verbindingen richting en van de snelwegen, een toename van langzaam verkeer en diverse sluiproutes door de dorpen. In de plannen van het Nieuwe Zuidplas wordt dit meegenomen, sterker nog de plannen staan haaks op wat de bewoners willen. Busverbindingen zullen in de binnenwegen – en op de snelweg – dezelfde fileproblemen kennen als andere voertuigen. Er is immers geen ruimte voor busbanen. Het lijkt een methode om toch een eigen treinstation of verlenging metro af te dwingen. Vooral een metrohalte zou een logische wens kunnen zijn van de wellicht wel 20.000 nieuwe bewoners van Zuidplas – die spontaan een grote stem hebben in gemeentelijke besluiten- te kunnen vervoeren. Nesselande moet gaan meedenken over betere en meer ontsluitingen naar de Zuidplasweg maar wellicht wel samen met de gemeente Rotterdam gaan kijken voor een nog snellere Hoofdweg verbinding naar de snelwegen, dit ondanks een recente upgrade van de Hoofdweg. Het befaamde paaltje aan de Wollefoppenweg is een noodzakelijk verbinding naar het centrum van Rotterdam en kent nu een ander belang. Ons advies is om te kijken naar de situatie van begin oplevering Nesselande waar – toen nog met 2000 woningen – waar de wijk volledig geïsoleerd is geweest van buitenwegen en het 30 minuten of langer kost om een snelweg te zien aankomen. De turborotonde en N219 hebben verbinding mogelijk gemaakt, maar zijn geen oplossing gebleken voor structurele verkeersproblemen. Op de Hoofdweg richting Rotterdam komen wij vervolgens veel voertuigen uit Capelle en Zuidplas tegen op weg naar een snelweg. Feit is dat een gedegen gezamenlijk overleg over een gewenste infrastructuur een must is om wonen en werken in een geïsoleerde polder te willen voorkomen per 2024.

Bronnen staan in het artikel genoemd.